Kriz limanları da vurdu

BirÃ§ok sektÃ¶rÃ¼n yaşanan finansal krizden etkilenmesiyle birlikte deniz taşımacılığı da bu durumdan nasibini aldı.

Metal Medya

15 Ocak 2009 Perşembe 11:29

Birçok sektörün yaşanan finansal krizden etkilenmesiyle birlikte deniz taşımacılığı da bu durumdan nasibini aldı. Özellikle tüm dünya ülkelerinin demir çelik üretimini azaltması ve cevher kullanımının azalması limanların iş hacmini daralttı. Bu nedenle ekonomik krizden limanlarda etkilenmeye başladı. Özelleştirme süreci tamamlanamayan ve bu nedenle ihracatçıların yaklaşık 5 yıldır sıkışıklık zammı ödemek zorunda kaldığı İzmir Alsancak Limanı’nda ekonomik krizin etkileri hissediliyor.

“Bu süreç limandaki sıkışıklık nedeniyle avantaj mı yoksa dezavantaj mı” diyen sektör temsilcileri, Alsancak Limanı’nda Aralık ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 20’nin üzerinde iş düşüşü yaşadığının altını çiziyorlar. 2008 yılı Aralık ayında İzmir Limanı’na toplam 161 gemi geldi. Bu gemilerin 33 tanesi Türk bayraklı geri kalanı ise yabancı bayraklı gemilerdi. 2007 yılının aynı dönemindeki rakamlara bakıldığında toplam 217 gemi İzmir Alsancak Limanı’na demirledi. Bu gemilerin 39 tanesi Türk bayraklı geri kalanı ise yabancı bayraklı idi. 2009 yılında Türkiye ihracatında beklenen yüzde 17’lik gerilemenin limandaki iş yükünü daha da azaltacağını tahmin eden sektör temsilcileri, özellikle dökme yük limanı olan Nemrut Limanı’ndaki iş yoğunluğunda yüzde 70’a varan oranda daralmaya neden olduğunu ifade ediyorlar.

Limanın krizden etkilenmeye başladığını belirten Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Geza Dologh, “Etkilenme daha çok dökme yük limanlarında. İstanbul Ahırkapı açıklarında çok sayıda gemi yük bekliyor. Çin’in günlük çelik üretimi günlük bir milyon tondan haftada bir milyon tona geriledi. Elindeki stok miktarı da 70 milyon ton. Önceden her gün 10 gemi geliyorsa şimdi hafta da 10 gemi gelmeye başladı. Dökme yükteki azalış daha dikkat çekici. Dünyanın en büyük 10 konteyner armatörü dünya piyasasının yüzde 72’sine hakim. Bunlardan Maersk yük kapasitesi azalınca bazı gemilerini sefere çıkarmama kararı aldı. Herkes bir takım tedbirler alıyor. Ancak burada bir fırsat da var. Çin, Avrupa’ya uzak. Avrupa için ihtiyacını Türkiye’den sağlamak daha avantajlı olmaya başladı” dedi.

Daralma Büyüyor…

Nemrut Limanı’nda iskelesi bulunan Ege Gübre Sanayi A.Ş. Genel Müdürü Bülent Çakın, dökme yük konusunda faaliyet gösteren Nemrut Limanı’ndaki daralmanın daha dikkat çekici boyutlarda olduğunu söyledi.

Nemrut Limanı’ndaki ana yükün demir çelik ve hurda ithalatı olduğunu belirten Çakın, sadece kendi iskelelerinde Aralık ayındaki daralmanın yüzde 40’ı geçtiğini ifade etti. Nemrut Limanı genelinde bu oranın daha fazla olduğunu söyleyen Çakın, “Demir çelik sektörünün yanı sıra kömür ve yem gibi ürünlerinde dünyadaki fiyatları yükseldi. Bu nedenle talepler daraldı.

Krizde buna tuz biber oldu. İnsanlar neyi nasıl ve ne kadara alacağını bilemiyor. Bekleme dönemi yaşanıyor. Ama gene de iyimserim. Ağlamanın bir anlamı yok. Çarkı çevirmek zorundayız. Aliağa Ticaret Odası’nın rakamlarına göre Aliağa ve Nemrut 40 milyon tonun üzerinde yükleme boşaltma yapılmış. Bunun 14 milyonu yükleme gerisi boşaltma işlemi olarak karşımıza çıkıyor” diye konuştu.

Nemrut Port Önerisi

Ekonomik krizin Nemrut Körfezi’ndeki iskelelere gelen gemilerin sayısını yüzde 70 oranında azalttığını belirten Denizcilik Müsteşarlığı İzmir Bölge Müdürü Hızırreis Deniz ise “Nemrut’da demir-çelik fabrikaları ön planda. Hurda fiyatlarında büyük düşmeler yaşandı. Ancak Nemrut’daki limanın geniş bir yükleme modelinre geçmesi lazım. Konteyner ve sıvı yükleri buradan daha fazla elleçlenmeli. Kriz ile Nemrut Limanı’nda yüzde 70 daralma oldu. Krizi nasıl fırsata dönüştürmek gerekiyor? Buna bakmak lazım. Burayı Nemrut Port haline getirmeliyiz. Ambarlı bu konuda önemli ve iyi bir model olma özelliği taşıyor” dedi.

Alsancak Limanı’nın hareketliliğinde ciddi bir gerileme yaşandığına da dikkat çeken Deniz, “Normal süreçte limanda 7-8 gemilik konteyner gemisi varken bugün 1 gemi var. Açıktaki gemiler çok önemli değil, onlar yük bekliyor, sıra beklemiyorlar. Sebebi global kriz” dedi.